Waosan: Wulang Bebasan 9 : 1 – 12 | Pamuji : KPK 195 : 1, 3
Nats: “Wedi asih marang Pangeran Yehuwah iku wiwitaning kawicaksanan, lan wanuh marang Kang Mahasuci iku pangreten.“ [ayat 10]
Kados pundi caranipun ngudi kawicaksanan? Wonten ingkang pitados bilih kawicaksanan saged dipun udi kanthi tirakat, mesu raga lan jiwa lumantar tapa brata lan cegah dhahar. Miturut tiyang sanesipun, kawicaksanan saged dipun udi srana kathah sinau, maos buku-buku. Lintunipun sami pitados bilih kawicaksanan saged dipun gadhahi dening sintena kemawon ingkang sampun nate ngraosaken pait getiring gesang.
Wulang Bebasan menika kitab kawicaksanan. Isinipun ringkesan dhawuh-dhawuh lan pitedah gesang. Kitab menika asring kagandhengaken kaliyan Sang Prabu Salomo ingkang kaparingan kawicaksanan mirunggan dening Allah. Kathah paribasan lan geguritan ingkang dipun ripta kangge atur piwulang.
Pangripta wulang bebasan ing waosan dinten menika paring paribasan bilih kawicaksanan menika kados dene manungsa ingkang saweg nyawisaken pahargyan. Piyambakipun yasa griya lan ngedegaken cagak-cagak supados griyanipun bakuh. Dhaharan lan unjukan, uba rampe kagem pahargyan sampun kacawisaken. Sok sintena ingkang rawuh badhe katampi kanthi bingah. Ing pahargyan menika badhe saged kapilah, sinten para tamu ingkang rawuh krana sedya sinau kawicaksanan lan sinten ingkang rawuh namung krana ngersakaken dhahar lan ngunjuk anggur. Mila kawicaksanan dhawuh bilih ing griya kawicaksanan badhe kedadosan: tiyang ingkang wicaksana badhe tambah kawicaksananipun lan tiyang ingkang mursid badhe mindhak kawruhipun. Tiyang gemblung ingkang boten remen kawicaksanan boten badhe nggadhahi pangertosan bab ingkang langkung utami salintunipun dhaharan lan anggur ing griya kawicaksanan.
Supados mangertos prekawis ingkang utami lan nggadahi kawicaksanan, tiyang kedah ngupadi. Caranipun? Miturut pangripta wulang bebasan, syarat wiwitanipun inggih menika: mbangun turut (wedi asih) dhumateng Gusti Allah. Sanes tapa brata lan cegah dhahar utawi namung maos buku-buku. Pramila, sumangga sami sengkut ngudi kawicaksanan srana mbangun turut dhumateng Gusti Allah lan wanuh dhumateng Panjenenganipun. Menawi kita sumadya nindakaken, kita mesthi badhe ngundhuh wohipun. [Dn]
“Wong wicaksana weruh apa kang kudu dilakoni.”
